Μία δερματίτιδα της σύγχρονης εποχής. Ατοπική δερματίτιδα ή ατοπικό έκζεμα είναι μια μορφή εκζέματος που προσβάλει ιδιαίτερα τις μικρές ηλικίες. Απαντάται συχνότερα στις αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες . Η ατοπική δερματίτιδα θεωρείται νόσημα του «μοντέρνου» τρόπου ζωής . Έτσι η χρήση αντιβιοτικών και οι σύγχρονες μέθοδοι υγιεινής και αντισηψίας οδηγούν σε ένα «στείρο» περιβάλλον, με συνέπεια ο οργανισμός να είναι πιο ευάλωτος σε εξωτερικά αλλεργιογόνα. Το ατοπικό έκζεμα ανήκει σε μια ευρύτερη αλλεργική οντότητα, την ατοπία. Το ατοπικό παιδί μπορεί να εμφανίσει αλλεργία σε τροφές ή εισπνεόμενα σωματίδια όπως γύρη, ακάρεα σκόνης, τρίχωμα ζώων. Επίσης θα μπορούσε να παρουσιάσει μελλοντικά αλλεργική ρινίδα, επιπεφυκίτιδα ή και άσθμα.
Η κληρονομικότητα φαίνεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο. Εξωτερικοί παράγοντες όπως η ξηρή ατμόσφαιρα, τα μάλλινα και συνθετικά ρούχα, τα σαπούνια, η συχνά επαφή με το νερό επιδεινώνουν την κατάσταση. Ο βασικός μηχανισμός διαταραχής της ατοπίας είναι ανοσολογικός, δηλαδή διαταραχή της άμυνας του οργανισμού. Αυτό που παρατηρούμε στο δέρμα είναι ξηρότητα που συνοδεύεται από κατά τόπους εξάνθημα και κνησμό (φαγούρα). Η δερματίτιδα έχει την τάση να υποτροπιάζει. Επίσης τα ατοπικά παιδιά είναι πιο ευάλωτα σε δερματικές λοιμώξεις. Βασικό στόχος στην αντιμετώπιση του εκζέματος είναι η ενυδάτωση του δέρματος και ο περιορισμός των υποτροπών τόσο σε αριθμό όσο και σε ένταση. Το ατοπικό άτομο θα πρέπει να μάθει να χρησιμοποιεί σε καθημερινή βάση ενυδατικές κρέμες και αντικατάστατα σαπουνιού. Ο δερματολόγος του θα κρίνει τι είδους φαρμακευτική αγωγή θα χορηγήσει στην φάση των εξάρσεων.