Κνίδωση

Η κνίδωση είναι μια «αλλεργική» κατάσταση που προσβάλει πολύ συχνά τον άνθρωπο. Είναι από τα πρώτα αίτια οξείας προσφυγής του ασθενούς στον δερματολόγο. Ανάλογα το πόσο διαρκεί μπορεί να χωριστεί σε οξεία ή χρόνια. Οξεία ονομάζουμε την κνίδωση που διαρκεί μέχρι έξι εβδομάδες. Επειδή είναι μια συνηθισμένη κατάσταση, όταν διαρκεί κάτω από έξι εβδομάδες δεν χρειάζεται να διερευνηθεί. Υπάρχει μια ιδιαίτερη ομάδα κνιδώσεων που ονομάζονται φυσικές. Οι φυσικές κνιδώσεις οφείλονται σε φυσικά ερεθίσματα. Έτσι η επαφή με κρύο μέσο (πάγος, κρύο νερό) προκαλεί κνίδωση από ψύχος, με ζεστό (ζεστό νερό) κνίδωση από θερμότητα. Επίσης η πίεση, η τριβή, η δόνηση, η σωματική άσκηση, η έκθεση στον ήλιο ή στο νερό μπορούν να είναι αίτια κνιδώσεως. Υπάρχει ακόμα μια ιδιαίτερη μορφή κληρονομούμενης κνίδωσης που ονομάζεται κληρονομικό αγγειο-οίδημα.

Η κνίδωση εμφανίζεται με πομφούς και παρουσία έντονου κνησμού (φαγούρας). Οι πομφοί έχουν την εικόνα κόκκινου, πρησμένου δέρματος με μορφή κυκλικών ή παράξενων σχημάτων. Εμφανίζονται σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και μπορούν να διατηρηθούν από μερικές ώρες έως ημέρες. Μια ιδιαίτερη μορφή φυσικής κνίδωσης είναι ο δερματογραφισμός. Εμφανίζονται οι τυπικές βλάβες σε σχήμα γραμμών μετά από ξεσμό. Σε κάποιες περιπτώσεις κνίδωσης πρήζονται τα χείλια, τα βλέφαρα, η γλώσσα και ο λάρυγγας. Τότε έχουμε το λεγόμενο αγγειο-οίδημα. Σπανιότερα η κνίδωση εξελίσσεται σε αναφυλακτική αντίδραση (σοκ) με παρουσία ωχρού, υγρού και ψυχρού δέρματος, ταχυκαρδία, πτώση της αρτηριακής πίεσης, μείωση ποσότητας αποβαλλόμενων ούρων και σε προχωρημένα στάδια, συμπτώματα από τον εγκέφαλο και την καρδιά. Η κατάσταση αυτή χρήζει επείγουσας ιατρικής φροντίδας.

Η πλειοψηφία των κνιδώσεων διαρκεί μερικές μέρες, είναι δηλαδή οξείας φάσης.  Οι συχνότεροι λόγοι εμφάνισης είναι οι εξής:

- πρόσφατες λοιμώξεις (μολύνσεις) όπως λοιμώξεις αναπνευστικού, γαστρεντερίτιδες, ουρολοιμώξεις, ερπητικές λοιμώξεις, παρασιτώσεις

- φαρμακευτικές αντιδράσες (αντιβιοτικά, ασπιρίνη, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, οπιοειδή, σκιαγραφικές ουσίες, κλπ)

- τροφές: ασπράδι αυγού, αλλαντικά, τομάτα και παράγωγα της, κίτρινα τυριά και γιαούρτι, θαλασσινά, φρέσκα φρούτα, ξηροί καρποί, όσπρια, τροφές με χρωστικές και συντηρητικά, μπαχαρικά, αλκοόλ). Σε αυτές τις περιπτώσεις η δερματική αντίδραση εμφανίζεται μέσα σε μία ώρα από την βρώςση της τροφής.

- επαφή με χημικά και άλλες ουσίες (ελαστικά, βαφές, αρώματα, καθαριστικά, κλπ)

- τσιμπήματα από έντομα και επαφή με τρίχωμα ζώων, φυτά, σκόνη, γύρη

    Σε περίπτωση που μια κνίδωση χρονίσει τότε οφείλουμε να κάνουμε έναν εκτεταμένο έλεγχο. Θα πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο:

- χρόνιας φλεγμονής όπως υποτροπιάζουσας ιγμορίτιδας, αμυγαλίτιας, κολπίτιδας, θυρεοειδίτιδας, οδοντογενούς φλεγμονής

- αυτοάνοσων νοσημάτων

- κακοηθειών

Τονίζουμε ότι η ανακάλυψη του αιτίου της κνίδωσης δεν είναι πάντοτε εφικτή. Στην πλειοψηφία των χρονίων κνιδώσεων μάλιστα αυτό είναι το περισσότερο πιθανό.

Η θεραπεία της κνίδωσης είναι κατά κύριο λόγο τα αντι-ισταμινικά. Φυσικά η τυχόν εύρεση του αιτίου της κνίδωσης, η απομάκρυνση του αλλεργιογόνου ή η θεραπεία του υποκείμενου νοσήματος οφελούν τα μέγιστα. Συμπληρωματικά η τήρηση μιας δίαιτας χαμηλής σε αλλεργιογόνα μπορεί να βοηθήσει περαιτέρω.

Θεοδόσιος Αλέστας - Αφροδισιολόγος / Δερματολόγος Αθήνα
© 2024 - All Rights Reserved.